Brief aan Raadsleden Gemeente Gennep

Gedurende de verkenningsfase hielden de coalitiepartijen en een aantal partijen de kaken stevig op elkaar. Sommige raadsleden bleken zelfs niet eens de impact van de schuif te kennen.
SBH is benieuwd hoe de fracties nu kijken tegen de Lob van Gennep en welke impact volgens hun het labeltje ‘retentiegebied/waterberging’ heeft voor de toekomst van onze dorpen. Omdat wij graag transparant werken hebben we de inhoud van deze brief hier gepost.

Geachte raadsleden van de Gemeente Gennep,
De Raadsverkiezingen maart 2022 gloren aan de horizon, ook voor Gennep. Voor de leden van de Gemeenteraad voelt het pluche opeens niet meer als voorheen. De stoelendans ligt in het verschiet en dus moeten er mooie beloften komen om de lokale bevolking warm te krijgen om hun stem uit te brengen, en dan vooral om het pluche in handen te houden of te krijgen.
Één thema heeft de afgelopen raadsperiode de gemoederen meer dan bezig gehouden: de schuif die de landelijke overheid voorzien had voor ons gebied om open te zetten om gebieden elders droog te houden. De schuif is – vooralsnog – van de baan, maar ons gebied heeft nog steeds de functie (lees opdracht) om onder water gezet te worden bij hoogwater. Ondertussen zien we een trotse wethouder die een nieuwe woonwijk uit de grond laat stampen waar de kans aanzienlijk is dat de nieuwe bewoners straks kopje onder zullen gaan.
Wat is er toch aan de hand: de schuif komt er niet en we zijn nu toch veilig?
Nee, gelukkig komt het water niet door op een knop te drukken in een keer massaal ons gebied binnen. Maar het water komt eerder over de dijk en het komt zeker net zo hoog, en misschien wel hoger. Wat in juli dit jaar in Zuid-Limburg gebeurde mag zich daar niet herhalen, en ook niet hier.
De voortekenen evenwel niet gunstig: de klimaatverandering lijkt exponentiele vormen aan te nemen en de dijken die bescherming moeten bieden tegen overstromingen zijn daar gewoonweg niet op berekend. Dat geldt voor heel Limburg omdat deze provincie – vanwege de opgelegde overstroombaarheidseis – de klap van overheidswege moet opvangen. De Gemeente Gennep heeft een extra probleem omdat vijf dorpen door de minister expliciet aangewezen zijn om onder water gezet te worden bij hoogwater. We verwijzen naar de brief van de minister waarin ze ondubbelzinnig vasthoudt aan de waterbergende functie van de Lob van Gennep (7.000+ inwoners en 1.000+ directe arbeidsplaatsen) en een gebied bij Thorn-Wessem (25+ inwoners en 15+ arbeidsplaatsen).
En in het provinciaal waterplan 2022-2027, waarin onverkort het beleid om een belangrijk deel van de gemeente Gennep bewust onder water te zetten of te laten lopen blijft dat overeind: ‘In het kader van de systeemwerking van de Maas krijgen de Lob van Gennep en Thorn-Wessem een aangepast regime van ‘begrensde gebiedsontwikkelruimte’ in plaats van een individuele vergunningplicht.
Daarmee ontstaat ruimte voor ontwikkelingen in deze gebieden, zonder afbreuk te doen aan de bijdrage die deze gebieden leveren aan lagere waterstanden stroomafwaarts bij extreme hoogwaterafvoeren door hier tijdelijk water te bergen. Mooie woorden: systeemwerking en begrensde gebiedsontwikkelingsruimte. Bij het eerste doelt men erop dat de Maas een systeem, een middel, is om water af te voeren. Voorheen was daarvoor veel ruimte, maar de ruimte is in de afgelopen decennia meer dan gehalveerd, terwijl hoogwaters toenamen. Het systeem ‘Maas’ koos ervoor om het overtollige water in het verleden aan de overkant te deponeren, en niet in ons gebied.
Door de hogere dijken aan de overkant is dat systeem doorkruist en zitten wij dus nu blijkbaar met de bak water in de nek. Het ophogen van de dijken aan de overkant is onder verantwoordelijkheid van de overheid gebeurd, en de Limburgse kant zit nu met de gebakken peren, c.q. is aangewezen als opvangbekken voor hoogwater.
Met de term ‘begrensde gebiedsontwikkelingsruimte’ wordt pijnlijk duidelijk gemaakt dat het verstandiger zou zijn om hier geen woningen meer bij te bouwen, maar omwille van lokale – politieke – belangen enige woningbouw toe wil laten, waarbij het risico nadrukkelijk wordt afgeschoven op de bewoners van het gebied (zie brief minister, passage Wts).
Wij als SBH zijn van mening dat als je als overheid er doelbewust voor kiest om een gebied te gebruiken als waterbergingsgebied, je ook de verantwoordelijkheid hebt om te zorgen dat mensenlevens gespaard worden en dat materiele schade 100% vergoed dient te worden: het is immers een doelbewuste keuze van de overheid. Er zijn veel betere oplossingen die zouden voorkomen dat de mensen in ons gebied met een dergelijke – geplande – ramp opgezadeld worden.
In het document ‘Hoogwaterveiligheid en het borgen van kwetsbare gebiedskwaliteiten Gemeente Gennep’, dat DLA Landscape Architects in opdracht van de gemeente Gennep schrijft staat: ‘Het Waterschap Limburg (WL) werkt in het kader van het Programma Prioritaire Dijkversterkingen en het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) aan het versterken, verlengen en verleggen van bestaande dijken en in het kader het retentiegebied Lob van Gennep aan de dimensionering van dit bekken en het aanleggen van nieuwe (achter)dijken’. Uit deze notitie valt af te leiden dat de Lob van Gennep ingericht zal worden als een bekken om water op te slaan om het elders droog te houden.
Het project Lob van Gennep had en heeft dus maar een doel en dat is het veiligstellen van het gebied om er water tijdelijk te parkeren. De bescherming van de inwoners met hun bezittingen in het gebied was, is en blijft daaraan volledig ondergeschikt.
Het bestuur van de Gemeente Gennep heeft zich verbonden aan dit project door in de afgelopen jaren de handjes onder de billen en het pluche te stoppen. Meepraten, zonder ook maar enige invloed. De meeste raadsfracties hebben dit laten gebeuren en hebben de kaken stijf op elkaar gehouden. Het belang van de veiligheid van hun bevolking (lees kiezers) met hun schaarse goederen is ondergeschikt gemaakt aan, en nu zijn er meerdere motieven: druk van hogerhand, bouwlust, status quo, … wij weten het niet. Wat we wel hebben gezien is dat de meeste Gennepse politiek de belangen van hun eigen bevolking daaraan ondergeschikt hebben gemaakt. Het was goeddeels muisstil.
En daarom zal de Stichting Belangenbehartiging Hoogwaterveiligheid komen met een stemadvies dat vlak voor de verkiezingen huis aan huis verspreid zal worden. Wij geven alle raadsfracties de gelegenheid om hun standpunt(en) voor de toekomst van de waterveiligheid van de inwoners en ondernemers in de Lob van Gennep kenbaar te maken door drie vragen te beantwoorden. Elke deelnemende partij ontvangt van ons een groene, gele of rode kaart afhankelijk van de gekozen standpunten inzake de Lob en hun opstelling in het verleden.

Vragen voor de Gemeenteraadsfracties van Gennep:

• Steunen jullie het plan van de overheid dat de Lob van Gennep formeel aangeduid wordt als waterbergend gebied en gebruikt zal worden als parkeerplaats voor water om het elders (de bedijkte Maas) droog te houden?
• Vinden jullie de 1:300 norm toereikend in relatie tot ons omliggende gebieden en de te verwachten klimaatveranderingen?
• Welke opdracht zouden jullie als fractie willen geven aan het toekomstige college van B&W inzake waterveiligheid voor de inwoners en ondernemers in de Lob van Gennep én voor de gehele gemeente Gennep?

Jullie standpunten zullen dus de kleur bepalen die op de huis-aan-huis folder komen. Daarnaast presenteren we jullie antwoord op onze nieuwe website (www.lobvangennep.com) die volop in aanbouw staat. Graag ontvangen we jullie reactie voor 31 december 2021.